Museum Beelden aan Zee verzamelt naast beelden ook sculpturale penningen, d.w.z. penningen die door de beeldhouwers in opdracht of uit eigen beweging ontworpen zijn. Sommige moderne beeldhouwers hebben de behoefte om behalve in het groot, ook in klein formaat te werken. Zo ontstaan zelfstandige kunstobjecten die soms in relatie staan tot de grote werken van een kunstenaar. Die gerelateerdheid aan de beeldhouwkunst maakt de collectie van museum Beelden aan Zee uniek. Penningen vormen een autonoom onderdeel van de museale collectie.
De sculpturale penning is in Nederland in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw tot bloei gekomen door toedoen van V.P.S. ‘Piet’ Esser (1914-2004). Als professor beeldhouwen aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam in de jaren 1947-1978 heeft hij een hele generatie jonge beeldhouwers opgeleid en vooral gestimuleerd tot het maken van gegoten penningen die, volgens hem, niet alleen in opdracht maar ook uit vrije wil en inspiratie kunnen ontstaan. Zijn inbreng in deze materie was zo groot dat gesproken kan worden van de School van Esser. De collectie van museum Beelden aan Zee geeft een goed overzicht van het werk van zowel de eerste als de tweede generatie leerlingen van Piet Esser.
links: Chris van der Hoef, Eerste passagiersvlucht van Nederland naar Nederlandsch-Indië, 1927, brons. rechts: Loeki Metz, Spinoza, 1972, brons
De collectie kwam tot stand door aankopen en schenkingen en wordt nog steeds uitgebreid. Vooral waardevolle schenkingen spelen een belangrijke rol. De allereerste weldoeners waren Theo en Lida Scholten, stichters van museum Beelden aan Zee. Hun privéverzameling ligt ten grondslag van de museale collectie. In het jaar 2000 doneerde het echtpaar Peese Binkhorst hun collectie moderne Nederlandse penningen aan het museum. Deze belangrijke collectie zal pas in een later stadium aan het museum overgedragen worden. In de tussentijd kan het museum voor expositiedoeleinden gebruik maken van de werken.
De collectie telt momenteel ca. 800 penningen en is volledig ontsloten in een database. Het is de bedoeling dat de penningcollectie voor de bezoeker zichtbaar blijft. Door de nieuw ontworpen penning- en prentenkabinet zal dat nu mogelijk zijn.
Men kan desgewenst een kijkje nemen in het penningdepot. De penningcollectie wordt beheerd door Jadwiga Pol. Een bezoek dient van tevoren gemeld te worden via: pol@sculptuurinstituut.nl. Let op: Pas na bevestiging kan het bezoek doorgaan.
Sinds 2017 beschikt Beelden aan Zee over een door architect Wim Quist ontworpen wandvitrine waarin in wisselende exposities aandacht wordt besteed aan de ontwikkeling van de moderne, sculpturale penning, tekeningen en fotografie in relatie tot de beeldhouwkunst. Deze nieuwe vitrine werd mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van Frans Peese Binkhorst en Lideke Peese Binkhorst-Hoffscholte en bevindt zich in de entree van het Sculptuur Instituut.