Jean Arp (1886-1966) was ervan overtuigd dat kunst en natuur onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Arp week af van het gangbare idee om natuurlijke elementen te imiteren en streefde er in plaats daarvan naar om sculpturen te creëren die naadloos aansloten bij de natuurlijke wereld. Als gevolg hiervan ontwikkelde Arp een uniek visueel vocabulaire van ontluikende, organische vormen die zich vloeiend bewogen tussen abstractie en representatie, en die hem bekendheid opleverden als "een eenmanslaboratorium voor de ontdekking van nieuwe vormen".

Centraal in Arps artistieke praktijk stond gips, een veelzijdig materiaal waarmee hij zijn vloeiende en organische vormen kon vertalen naar een driedimensionale ruimte. Deze gipsen vormen dienden als werkmodellen in zijn studio, waar hij innovatief met het materiaal werkte in een tactiel, cyclisch proces van vormverkenning. Arp – of een van zijn assistenten of de ambachtslieden met wie hij samenwerkte – creëerde ten minste twee gipsen van elke vorm, zodat ze konden worden ontleed, hergebruikt en geïntegreerd in nieuwe creaties. Het atelier van Arp kreeg daardoor de uitstraling van een “versteend, betoverd woud”. 

Vanwege hun natuurlijke affiniteit gaf Arp er soms de voorkeur aan zijn sculpturen buiten tentoon te stellen. Na hun creatie werden de bronzen beelden vaak buiten gelaten om te verweren en te rijpen, zodat de natuur er haar stempel op kon drukken. In zijn atelier in Meudon stonden de gipsen vormen achter in de atelierruimte in de tuin, terwijl de bronzen beelden in de tuin zelf werden tentoongesteld, zodat er een naadloze verbinding ontstond tussen binnen en buiten, kunst en natuur.

Boek uw tickets hier: https://www.beeldenaanzee.nl/nl/bezoek/tickets

Schenking

In 2023 deed de Stiftung Hans Arp und Sophie Taeuber-Arp e.V. in Berlijn een historische schenking van 220 werken aan tien instellingen wereldwijd, waarmee de nalatenschap van Arps tweede vrouw en weduwe, Marguerite Arp-Hagenbach (1902-1994), wordt voortgezet. De bedoeling is om de wetenschap over Arp te bevorderen, de internationale toegang tot zijn werken te verbreden en uiteindelijk zijn nalatenschap te bewaren.

Museum Beelden aan Zee ontving 22 werken – eenentwintig gipsen en één brons. Arp beschouwde zijn gipsen niet als volwaardige kunstwerken en ze waren dan ook nooit bedoeld voor de markt. Dit maakt de schenking belangrijk omdat de ontvangende instellingen de werken nooit hadden kunnen verwerven.

De komende jaren zal museum Beelden aan Zee, in samenwerking met Nederlandse en internationale partners, onderzoek blijven doen naar het atelier, de praktijk en de beeldtaal van Arp. In de tentoonstelling Hans Arp - A Petrified Forest zullen de eerste onderzoeksresultaten samen met de geschonken werken voor het eerst in Nederland te zien zijn.

Het meerjarige onderzoek wordt mede mogelijk gemaakt door de Henry Moore Foundation en de Vereniging Rembrandt, mede dankzij haar Fonds voor Onderzoek naar Moderne en Hedendaagse kunst.

Fotografie en video: Studio Gerrit Schreurs