Johan Creten | Museum Beelden aan Zee | Beeldhouwkunst in Den Haag

Eerste en tweede paasdag open!

0

Johan Creten

1 juni 2018 - 23 september 2018

Johan Creten

Naked Roots / Naakte Wortels

Onder de titel Naked Roots toont museum Beelden aan Zee een selectie van circa vijftig, vaak monumentale, sculpturen in klei en brons van de ​Belgische kunstenaar Johan Creten​. Met zowel ouder als recent werk biedt deze tentoonstelling het Nederlandse publiek de mogelijkheid om uitgebreid kennis te nemen van zijn rijke oeuvre. De symbolische titel verwijst niet alleen specifiek naar de grondslag van Cretens beelden, maar spreekt ook over meer algemene thema’s zoals oorsprong, de plaats van het individu in de geschiedenis en menselijke verhoudingen.

De New York Times omschreef Johan Creten terecht als een kunstenaar die keramiek uit de ambachtelijke sfeer wist te halen en een toonaangevende plaats binnen de hedendaagse kunst bezorgde. Al sinds de jaren 80 gebruikt hij keramiek op een hoogst originele en persoonlijke manier dat resulteert in sculpturale werken met een diepe conceptuele basis. Klei is niet langer ‘le parent pauvre’ (het stiefkind), maar een materiaal met een serieuze artistieke uitstraling en oneindig nieuwe mogelijkheden.

Dat resulteerde in een omvangrijk keramisch oeuvre waarmee hij wereldwijd in talloze belangrijke musea exposeerde zoals het Bass Museum in Miami, het Crac in Sète en het Louvre in Parijs.

Johan Creten (Sint- Truiden, 1963) volgde aanvankelijk de opleiding schilderkunst aan de Academie voor Schone Kunsten in Gent,  studeerde vervolgens sculptuur aan de École Supérieure des Beaux- Arts te Parijs en was resident aan de Rijksakademie in Amsterdam waarna hij een tijdlang een zwervend kunstenaarsbestaan leidde tussen Miami, Monterrey Mexico, Kohler Wisconsin en de Villa Medici in Rome; plaatsen waar hij ​steeds ​werk maakte. Tegenwoordig is Parijs zijn thuisbasis.

Zijn prachtig gekleurde sculpturen die alle vormen kunnen aannemen​ zitten vol met (dubbelzinnige) verwijzingen en ‘knipogen’ waarvan de complexe onderlinge samenhang en betekenis niet zomaar is te duiden. Vaak zijn de thema’s ‘versluierd’ in het beeld of in de titel aanwezig, soms meer expliciet.  Zo zullen er voorbeelden te zien zijn uit de beroemde Odore di Femmina - en uit de indrukwekkende Glorie serie.

De kunstenaar zelf doet mondjesmaat uitspraken over de achtergronden en laat zijn beelden het liefste voor zichzelf spreken. De beschouwer bepaalt dus in grote mate zelf in hoeverre zijn werk, al associërend, doorgrond wordt. Niets is alleen maar wat het lijkt bij de geëngageerde kunstenaar Creten.​ Goede voorbeelden hiervan zijn sculpturen als The price of Freedom en Why does Strange Fruit always look so Sweet.

Qua thematiek bieden mens en natuur hem een onuitputtelijke bron van inspiratie, maar ook de klassieke oudheid, kunstgeschiedenis, opera, literatuur en poëzie dragen talloze onderwerpen aan. Die inhoudelijke gelaagdheid kan echter ook worden aangevuld met meer actuele, maatschappelijk beladen onderwerpen zoals politiek, racisme, machtsverhoudingen​ en seksualiteit. Zijn wereldbeeld geeft hij weer als ‘Wunderkammer’, zoals vroeger kunst- en rariteitenverzamelingen werden genoemd. Johan Creten, zelf een enthousiast verzamelaar, boetseert al die invloeden tot een wonderbaarlijke wereld vol fantasiedieren, bloemen en mensfiguren. In deze tentoonstelling worden tevens enkele historische kunstobjecten uit Cretens eigen collectie getoond die een verhelderend licht werpen op zijn fascinaties en visuele drijfveren.​ Onder andere een Frans ivoren Sint- Sebastiaan van omstreeks 1500, een Eskimo torso uit walrustand gesneden en ​een bronzen Venus uit de renaissance.

Veel van de sculpturen van Johan Creten zijn ​ontstaan in nauwe samenwerking met het Haagse keramisch atelier Struktuur 68 en de beroemde Franse porseleinfabriek ​Manufacture Nationale de ​Sèvres. Het vakmanschap van dergelijke instellingen in combinatie met Cretens kunstenaarschap levert buitengewoon fraai uitgevoerde kunstwerken op die elk een unieke uitstraling bezitten. Aan de huid van zijn beelden besteed hij dan ook veel aandacht. Die kan ruw zijn of agressief, bedekt met kristallen, kleine details of juist glad door het aanbrengen van een glanzende glazuurlaag.

Opmerkelijk genoeg wordt die overdadige vormentaal slechts opgebouwd uit de nederigste aller kunstenaarsmaterialen: klei. Het vormt vrijwel letterlijk de vruchtbare voedingsbodem waaruit Cretens sculpturen oprijzen.

In vijftig beelden toont museum Beelden aan Zee een overzicht van het fascinerende oeuvre van Johan Creten. Keramische sculpturen aangevuld met monumentale bronzen beelden en fotografische collages.

Ook zullen er de ​voorstudies ​en het ​moedermodel te zien zijn van de imposante Vleermuisfontein die Creten in het kader van Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018 op dit moment ontwikkelt voor de stad Bolsward.

De bezoeker kan plaatsnemen op verschillende ‘observatie punten’ die verspreid in de expositie staan opgesteld om rustig de werken te beschouwen en te overdenken.​  

Bij de tentoonstelling verschijnt een rijk geïllustreerde catalogus met een tekstbijdrage van Joost Bergman.